Star Wars (filmreeks)

"A long time ago in a galaxy far, far away..."

Algemeen

Star Wars is een Amerikaanse filmfranchise, die oorspronkelijk werd bedacht door regisseur en producent George Lucas. Het verhaal speelt zich af in een ver sterrenstelsel, waar de ultieme strijd tussen goed en kwaad wordt uitgevochten. Een mysterieuze kracht ("the Force") speelt hierin een centrale rol. Het Star Wars universum kan daarom worden omschreven als een modern ruimtesprookje.

De franchise bestaat momenteel uit drie film trilogieën en meerdere spin-off films. Daaromheen is ook een zogenaamd Expanded Universe ontstaan, bestaande uit o.a. boeken, comics, games en televisieseries. Het bekendst zijn echter de film trilogieën, die overigens niet in de chronologische verhaalvolgorde werden gemaakt.

Iedere trilogie volgt een nieuwe generatie van de familie Skywalker, die onlosmakelijk verbonden zijn met de Force.

     

Prequel trilogie

Deze prequel trilogie vormt volgens de chronologische verhaalvolgorde het begin van de Skywalker saga. De films zelf werden echter 20 jaar na de originele trilogie gemaakt.

Inhoud

Het verhaal speelt ongeveer 30 jaar voor de gebeurtenissen uit A New Hope. De handelsfederatie probeert zijn macht te vergroten en blokkeert de planeet Naboo. De Jedi-meester Qui-Gon Jinn en zijn leerling Obi-Wan Kenobi worden door de Republiek op pad gestuurd om te bemiddelen. De handelsfederatie blijkt in het geheim te zijn geïnstrueerd door Darth Sidious, die zint op een machtsovername. Ondertussen wordt op de planeet Tatooine een bijzonder jongetje genaamd Anakin Skywalker aangetroffen.

Opmerkingen

Tijdens de productie van de originele trilogie kreeg George Lucas het idee om ooit een prequel te maken. Lange tijd was hij echter van mening dat de beschikbare computeranimatie technieken nog te primitief waren om zijn visie te kunnen realiseren. Pas in de jaren 90 raakte Lucas ervan overtuigd dat de technologie zich eindelijk ver genoeg had ontwikkeld.

De rode draad van deze prequel trilogie is de ontstaansgeschiedenis van het duistere Keizerrijk en Darth Vader. Verder zien we allerlei bekende personages uit de latere films in hun jongere jaren.

Wat opvalt is de overdaad aan CGI scènes. Tegenwoordig kan er met digitale computereffecten veel worden gerealiseerd, maar dat levert niet meteen een goede film op. Ook zorgen de veelal houterige dialogen ervoor dat er weinig echt sprankelende scènes in de film zitten. Ondanks alle negatieve recensies was de film echter wel een enorm financieel succes.

  • Regisseur & schrijver: George Lucas
  • Première: 19 mei 1999 (USA)
  • Duur: 133 minuten
  • www.imdb.com

Inhoud

Het is inmiddels 10 jaar later. De Republiek dreigt door conflicten uit elkaar vallen. Separatistenleider Count Dooku is door Darth Sideous geïnstrueerd om een robotleger te bouwen. Ook de Republiek blijkt in het geheim over een leger van gekloonde soldaten te beschikken.

Ondertussen wordt senator Padmé Amidala het doelwit van een mislukte moordaanslag. Jedi leerling Anakin Skywalker krijgt vervolgens de opdracht om haar te beschermen. Al snel bloeit er tussen Anakin en Padmé een verboden liefde op.

Opmerkingen

In Star Wars IV: A New Hope wordt door Obi-Wan Kenobi kort gerefereerd aan de "Clone Wars". In Attack of the Clones zien we de beginfase van deze oorlog.

Ten opzichte van de vorige film is dit tweede deel een aardige verbetering. Mits je bereid bent te accepteren dat dit eigenlijk meer animatiefilm dan een live-action film is geworden. In de voorgaande films werd Yoda bijvoorbeeld tot leven gebracht door poppenspelers. In dit deel (en ook in deel drie) wordt de kleine groene alien echter geheel uit de computer getoverd.

  • Regisseur & schrijver: George Lucas
  • Première: 16 mei 2002 (USA)
  • Duur: 142 minuten
  • www.imdb.com

Inhoud

De oorlog tussen de Republiek en het robotleger van de separatisten is in volle gang. De gevaarlijke kanselier Palpatine krijgt steeds meer controle over de Republiek en de Jedi vrezen een totale machtsovername. Anakin zal uiteindelijk moeten kiezen waar zijn loyaliteit ligt: bij de Jedi of bij Palpatine.

Opmerkingen

Het laatste deel van deze prequel trilogie slaat een brug naar het originele drieluik van George Lucas. We zien bijvoorbeeld hoe Anakin wordt overgehaald naar de duistere zijde, hoe hij verandert in Darth Vader en hoe het machtige keizerrijk ontstaat.

Uiteraard is dit erg interessant voor de fans, maar Lucas heeft zoveel in deze film willen proppen dat Revenge of the Sith daardoor wel wat gehaast overkomt. Positief is echter dat het een vrij donkere film is geworden, meer in de stijl van The Empire Strikes Back, wat deze film zeker ten goede komt.

  • Regisseur & schrijver: George Lucas
  • Première: 19 mei 2005 (USA)
  • Duur: 140 minuten
  • www.imdb.com

Originele trilogie

Begin jaren 70 bedacht George Lucas het verhaal voor de eerste Star Wars film. Deze film bleek zo'n grote hit te zijn dat een vervolg niet kon uitblijven. Toen Lucas zijn ideeën hiervoor aan het uitwerken was ontstond het plan om er een trilogie van te maken. Dit was het begin van één van de meest succesvolle filmreeksen ooit.

Inhoud

In een universum hier ver vandaan strijdt een rebellengroepering tegen een duister, almachtig keizerrijk. Prinses Leia heeft de blauwdrukken weten te bemachtigen van de vijandelijke Death Star, een enorm massavernietigingswapen. Helaas wordt ze gevangen genomen door de wrede Darth Vader. Nog net op tijd kan Leia de gestolen blauwdrukken meegeven aan haar robots R2-D2 en 3-CPO, die vervolgens naar de planeet Tatooine ontsnappen. Hier blijken de Jedi meester Obi-Wan Kenobi en zijn leerling Luke Skywalker te wonen. Samen gaat het groepje op pad om de blauwdrukken alsnog bij de rebellen af te leveren. Hierbij krijgen ze hulp van de smokkelaar Han Solo en diens copiloot Chewbacca.

Opmerkingen

Dit was destijds de eerste film uit de Star Wars reeks. Voor hedendaagse begrippen is de eerste helft van de film wel wat aan de trage kant. Desondanks houdt de film nog steeds goed stand. Je wordt gelijk meegezogen in de wereld die George Lucas geschapen heeft. Het verhaal over goed en kwaad is zo universeel gebracht dat iedereen zich er mee kan identificeren. (Dat het allemaal nóg beter kan bewijst Star Wars V.)

De relatief onbekende Mark Hamill en Carrie Fisher werden aangetrokken om respectievelijk Luke Skywalker en Prinses Leia te vertolken. Lucas wilde in eerste instantie eigenlijk alleen maar onbekende acteurs inhuren en liet Harrison Ford (waarmee hij al eerder had samengewerkt) daarom aan zich voorbij gaan. Later kreeg Ford de rol alsnog. De bekende acteur Sir Alec Guinness speelde Obi-Wan Kenobi.

In 1997 bracht Lucas overigens nog een special edition van deze film uit. Verschillende scènes werden digitaal bewerkt en sommige zelfs helemaal veranderd. De meeste fans vonden dit echter geen verbetering en prefereren daarom de originele versie.

  • Regisseur & schrijver: George Lucas
  • Première: 25 mei 1977 (USA)
  • Duur: 121 minuten
  • www.imdb.com

Inhoud

De Death Star is door de rebellen vernietigd, maar het keizerrijk zint op wraak. De rebellen houden zich schuil op de ijsplaneet Hoth. Wanneer Darth Vader de rebellen hier weet op te sporen laait de strijd opnieuw op. Ondertussen reist Luke Skywalker af naar de planeet Dagobah om de Jedi meester Yoda te vinden. Luke hoopt bij Yoda zijn opleiding tot Jedi voort te zetten, zodat hij op een dag de wrede Darth Vader kan verslaan.

In Star Wars V worden er een aantal belangrijke nieuwe karakters geïntroduceerd, waaronder Lando Calrissian, een oude vriend van Han Solo (gespeeld door Billy Dee Williams). Andere iconische personages zijn de premiejager Boba Fett en de Jedi meester Yoda.

Opmerkingen

Door het enorme succes van Star Wars: A New Hope, kon George Lucas snel beginnen met de voorbereiding voor dit vervolg. De film is uiteindelijk vrij donker van toon geworden. Hierdoor heeft deze episode een meer volwassen uitstraling. Lucas wilde dit deel spectaculairder en spannender maken, maar wilde ook meerdere lagen in de film verwerken. Ook de keuze om iemand anders de film te laten regisseren pakte goed uit.

Het gebeurt niet vaak dat een vervolg beter is dan het origineel, maar deze film maakt het volledig waar. Volgens velen is deze film dan ook de allerbeste uit de reeks. De effecten zien er 40 jaar later nog steeds fantastisch uit. Verder is de soundtrack van componist John Williams onvergetelijk.

  • Regisseur: Irvin Kershner
  • Schrijver: George Lucas
  • Première: 21 mei 1980 (USA)
  • Duur: 124 minuten
  • www.imdb.com

Inhoud

Han Solo is in handen gevallen van de gangster Jabba the Hutt. Gelukkig kunnen zijn vrienden hem al snel weer bevrijden. Hierna keert Luke terug naar de planeet Dagobah om zijn Jedi opleiding bij meester Yoda te voltooien. Ondertussen ontvangen de rebellen het bericht dat het keizerrijk werkt aan een tweede Death Star. Luke besluit de confrontatie aan te gaan met Darth Vader, de man die zijn biologische vader blijkt te zijn.

Opmerkingen

Na het enorme succes van The Empire Strikes Back lag de lat hoog voor Return of the Jedi. Te hoog blijkt, want Star Wars VI haalt het niet bij de vorige twee delen. De eerste anderhalf uur van de film is zo volgepropt met allerlei ruimtewezens dat het meer lijkt op een aflevering van de Muppet Show. Met name de Ewoks maken de film onnodig kinderachtig.

Uiteindelijk weet de film het totaalcijfer nog op te vijzelen door een spannende finale. De introductie van de keizer, mooi schmierend gespeeld door Ian McDiarmid, is zeker geslaagd.

In 2004 bracht George Lucas een special edition dvd van deze film uit, met digitaal vernieuwde scènes. Op het einde van de film is de acteur Sebastian Shaw (die oorspronkelijk Anakin Skywalker speelde) vervangen door Hayden Christensen (de latere Anakin uit de prequels films), wat erg jammer is. Veel fans geven dan ook de voorkeur aan de originele bioscoopversie.

  • Regisseur: Richard Marquand
  • Schrijver: George Lucas
  • Première: 25 mei 1983 (USA)
  • Duur: 132 minuten
  • www.imdb.com

Sequel trilogie

In 2012 werd de Star Wars franchise aangekocht door The Walt Disney Company. Hierna werd ook bekend gemaakt dat er een nieuwe filmtrilogie zou worden gemaakt. In tegenstelling tot de eerdere films dit keer echter zonder de medewerking van George Lucas.

Inhoud

Het verhaal begint 30 jaar na de gebeurtenissen uit Return of the Jedi. Uit de ruïnes van het oude keizerrijk is een nieuwe duistere macht opgestaan: de First Order. De soldaten van de First Order, aangevoerd door de mysterieuze Kylo Ren, hebben een massavernietigingswapen gebouwd. Hiermee willen ze hun grote vijanden, de Republiek en de rebellen, definitief verslaan. Verder zijn ze op zoek naar Luke Skywalker, de laatste Jedi.

Luke is echter jaren geleden spoorloos verdwenen. Ook het verzet, onder leiding van zijn zus generaal Leia Organa, heeft geen idee waar hij is gebleven. Luke vertrok met onbekende bestemming nadat zijn leerling Ben (de zoon van Han Solo en Leia) zich liet verleiden door de duistere kant. Kylo Ren is dus in werkelijkheid Ben Solo.

Opmerkingen

Hoewel alle oude bekende helden uit de originele trilogie weer van de partij zijn, worden er ook een aantal nieuwe personages geïntroduceerd. Dit zijn o.a. de stormtrooper Finn (die last krijgt van zijn geweten en overloopt naar de rebellen), Rey (een jonge vrouw met bijzondere gaven) en Poe Dameron (een zelfverzekerde X-Wing piloot).

  • Regisseur: J. J. Abrams
  • Première: 14 december 2015 (USA)
  • Duur: 135 minuten
  • www.imdb.com

Inhoud

De rebellen worden door de First Order steeds verder in het nauw gedreven. Nadat het rebellen hoofdkwartier wordt vernietigd en hun aanvoerder generaal Leia Organa zwaargewond raakt, proberen Poe en Finn ieder op hun eigen manier de enige overgebleven rebellenvloot te redden.

Ondertussen heeft Rey op een afgelegen planeet de grote Jedi meester Luke Skywalker teruggevonden. Ze hoopt bij hem in de leer te gaan, maar wordt teleurgesteld wanneer Skywalker weigert. Diens eerdere ervaringen met zijn ontspoorde leerling Ben Solo alias Kylo Ren weerhouden Skywalker ervan zich opnieuw in de strijd te mengen.

Opmerkingen

  • Regisseur: Rian Johnson
  • Première: 9 december 2017 (USA)
  • Duur: 152 minuten
  • www.imdb.com

Inhoud

Na de mysterieuze terugkeer van Palpatine gaan de rebellen voor de allerlaatste keer de strijd aan met de First Order. Ondertussen doet Rey een onaangename ontdekking over haar eigen afkomst. Zowel Rey als ook Ben moeten hierna een definitieve keuze maken tussen het licht en de eeuwige duisternis.

Opmerkingen

Dit deel vormt het slot van de Skywalker saga. Veel geliefde personages sterven. Actrice Carrie Fisher (die in 2016 overleed) is in deze film voor het laatst te zien als Leia Organa. Acteur Billy Dee Williams keert voor het eerst sinds 1983 weer terug als Lando Calrissian.

  • Regisseur: J. J. Abrams
  • Première: 20 december 2019 (USA)
  • Duur: 155 minuten
  • www.imdb.com

Anthologie films

Dit zijn films die zich weliswaar afspelen in het bekende Star Wars universum, maar die strikt genomen geen deel uitmaken van de bestaande trilogieën. Het gaat om losse, op zichzelf staande verhalen. Op deze manier kan dieper worden ingegaan op bepaalde aspecten van het Star Wars universum, die tot nu toe onderbelicht zijn gebleven.

Inhoud

Het verhaal speelt zich af in de periode tussen de films Episode III: Revenge of the Sith en Episode IV: A New Hope. Dit keer staan niet de Jedi centraal, maar een uiteenlopend groepje rebellen. Ze besluiten samen een uiterst gevaarlijke missie te ondernemen. Ze willen namelijk de geheime blauwdrukken van de Death Star stelen.

In Episode IV: A New Hope vormen deze gestolen blauwdrukken een belangrijk verhaalelement. In Rogue One wordt onthuld wat hieraan vooraf ging.

Opmerkingen

De sfeer en opzet van deze film is anders dan in voorgaande films. Rogue One is namelijk meer een soort oorlogsverhaal. Ook ontbreken de Jedi. Toch waren de meeste fans positief over deze ontwikkeling.

  • Regisseur: Gareth Edwards
  • Première: 10 december 2016 (USA)
  • Duur: 133 minuten
  • www.imdb.com

Inhoud

Deze film gaat over de jonge Han Solo. Na een moeilijke jeugd op de planeet Corellia maakt hij carrière als piloot en smokkelaar. Zo wordt onthuld hoe hij in contact kwam met zijn latere bondgenoten Chewbacca en Lando Calrissian. Tot slot zien we hoe Han de beroemde Millennium Falcon in zijn bezit kreeg.

Opmerkingen

Ondanks redelijk positieve recensies lieten de fans de film links liggen. De wereldwijde opbrengst was slechts 393 miljoen dollar, waardoor Solo: A Star Wars Story een flop kan worden genoemd.

De rol van Han Solo wordt dit keer overigens niet meer gespeeld door Harrison Ford, maar door de relatief onbekende acteur Alden Ehrenreich.

  • Regisseur: Ron Howard
  • Première: 10 mei 2018 (USA)
  • Duur: 135 minuten
  • www.imdb.com

Inhoud

Het verhaal is een vervolg op de tv-serie The Mandalorian.

Opmerkingen

Deze film werd in januari 2024 aangekondigd. De verwachte premièredatum is ergens in 2026. De regie is in handen van serie-bedenker Jon Favreau. Over dit project is verder nog weinig bekend. 

Televisie series

Toekomst

Het einde van het Star Wars universum is nog lang niet in zicht. Volgens Amerikaanse mediaberichten zijn er plannen voor een nieuwe, vierde trilogie. Hierin zouden nieuwe personages centraal staan. Verdere details ontbreken echter nog. Ook zijn er nog plannen voor verdere anthologie films.

Blu-ray verzamelbox

Alle films zijn met Nederlandse ondertitels verkrijgbaar op Blu-ray.

Links